©  george burggraaff
© George Burggraaff


Toelichting bij Tao tekst 49

Openheid.

Hoe vertaal je het Chinees?
De vijf Chinese karakters op de eerste regel betekenen:
'Wijze persoon heeft niet constant hart / geest'.

Vertaald naar: Een wijze heeft geen vooringenomen standpunten.
Ir J. Blok vertaalde in 1917 ‘geen onveranderlijk hart’.
De Ma-wang-tui teksten (gevonden in 1973) bieden een andere woordvolgorde, waardoor je ook weer een andere betekenis kunt geven.
Wing Tsit Chan heeft het over ‘no fixed personal ideas’.
John Willemsens zegt het krachtig: ‘de wijze heeft geen eigen mening.’.
Die waait dus met alle winden mee. Het sterkste riet buigt het diepst.
Je kunt het ook een democratische benadering noemen,
of een Darwinistische, of een opportunistische.
In ieder geval luistert de wijze wel naar het volk.

In het middendeel wordt een herhalend thema aangesneden:
Goed en kwaad liggen niet zo vast als het soms lijkt.
Zie ook de teksten 2, 20, 27, 38, 41, 49, 58 en 62.
Prachtig is ook de paradox onderaan tekst 79.
Bovendien is vertrouwen een mooi antwoord op een gebrek aan vertrouwen.

Het derde deel wordt weer zeer verschillend vertaald.
Kijk maar naar onze eerste poging.
Dit is een vrij letterlijke vertaling van de Gia-Fu Feng / Jane English versie.
Het woord modderig of chaotisch staat in de Chinese tekst.
Te vertalen als: de wijze houdt zijn hart modderig.
Of een stapje verder: zijn hart valt samen met (het hart van) de wereld.

In het Chinees staat tweemaal achtereen de naam van een Chinese landstreek.
Te interpreteren als stevig op de aarde? Door anderen gelezen als (in)ademen.

Tot slot staat er iets dat mij altijd weer raakt en inspireert:
Terug naar de eenvoud, de onschuld en de schoonheid van mijn jeugd:
De wijze beschouwt iedereen inclusief zichzelf als kind.
In het Chinees staat er 'de wijze alle kind'.